KM News ศูนย์ศึกษาและพัฒนาชุมชนอุดรธานี: ความจำเป็นของกิจกรรมเสริมในการฝึกอบรม

การเรียนการสอนด้วยทฤษฎีในห้องเพียงอย่างเดียว อาจจะไม่ประสบผลสำเร็จเท่าที่ควร “กิจกรรมเสริมหลักสูตร” ในการเรียนรู้ หรือ การฝึกอบรมเพื่อพัฒนาศักยภาพของทรัพยากรบุคคล เป็นเรื่องสำคัญอย่างยิ่ง ทำให้ผู้เรียนผู้เข้าอบรม มีความรู้ความเข้าใจในเนื้อหาวิชาที่เรียนมากยิ่งขึ้น ทำให้ผู้เรียนนำไปปฎิบัติได้ด้วยตนเองได้อย่างถูกต้อง นอกจากนั้นยังทำให้เกิดความเป็นกันเองระหว่างผู้สอนกับผู้เรียน กล่าวคือการแปลงทฤษฎีสู่การปฎิบัตินั่นเอง การจัดกิจกรรมเสริมหลักสูตร มีความเหาะสมกับหลักสูตรการเรียนรู้ทั้งระยะสั้นและระยะยาว เช่น หลักสูตรระยะสั้น 2 - 10 วัน ระยะยาว มากว่า 10 วัน ขึ้นไป เป็นต้น

ขอยกตัวอย่าง จากหลักสูตร “ผู้นำการพัฒนา” ตามโครงการพัฒนาศักยภาพผู้นำชุมชนเพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชน ดำเนินการโดยศูนย์ศึกษาและพัฒนาชุมชนอุดรธานี กรมการพัฒนาชุมชน เมื่อปี 2551 – 2557 ดังนี้

1. วิชา. “กระบวนทัศน์และภาวะผู้นำชุมชน” เนื้อหาวิชาจะเน้นไปในเรื่อง ความหมายของผู้นำ ภาวะผู้นำ กระบวนทัศน์ผู้นำยุคใหม่ การคิดเชิงบวก การทำงานเป็นทีม บทบาทหน้าที่ผู้นำชุมชน ผู้นำกับการขับเคลื่อนการพัฒนาชุมชน เป็นต้น การเรียนการสอนใช้วิธีการแบ่งกลุ่มระดมสมอง นำเสนอ

กิจกรรมเสริมวิชา.กระบวนทัศน์และภาวะผู้นำชุมชน ได้แก่ การชมภาพยนตร์เรื่อง เสียงกรู่จากครูใหญ่ หรือ ยอดชายนักพัฒนา เป็นภาพยนตร์ประเทศเกาหลี ความยาว 30 นาที เนื้องเรื่องเน้นไปในบทบาทหน้าที่ความขยันอดทน ความเข้มแข็ง ของนักพัฒนา เพื่อแก้ไขปัญหาความยากจนของชาวชนบท จากนั้นได้มอบหมายให้ผู้นำชุมชนที่ชมภาพยนตร์ตอบคำถาม 3 ข้อตามในงานหลังจากการชมภาพตร์ คำถาม 1) ท่านได้ข้อคิดอะไรจากการชมภาพยนต์ 2) มีกิจกรรมอะไรบ้าง 3) ท่านจะนำไปปรับใช้กับตนเอง ครอบครัว และชุมชนอย่างไร

2. วิชา. “การเสริมสร้างบุคคลิกภาพผู้นำ” หรือ “การพูดในที่ชุมชน” เวลาเรียนและฝึกปฏิบัติ 3 ชั่วโมง กิจกรรมเสริม “การแสดงบทบาทสมมติ 2 ชั่วโมง” การแสดงบทบาทสมมติเป็นการจำลองสถานการณ์ ที่ผู้นำชุมชนจะต้องได้ปฏิบัติในชุมชนของตนเอง เช่น การเป็น

พิธีกร เป็นผู้กล่าวรายงาน หรือ เป็นประธานในกิจกรรมต่างๆ ที่ชุมชนจัดขึ้น ซึ่งได้แก่ กิจกรรมการฝึกอบรมประชาชน การจัดกิจกรรมแข่งขันกีฬา งานบุญประเพณีต่าง ๆ เป็นต้น ผู้นำชุมชนที่ผ่านการฝึกพูดมาแล้วต้องนำไปใช้ประโยชน์ ดังนั้น กิจกรรมเสริมการแสดงบทบาทสมมติ จึงเป็นกิจกรรมที่สร้างความมั่นใจให้แก่ผู้นำชุมชนมากยิ่งขึ้น ในการทำงาน นอกจากนั้น ยังสร้างความเข้มแข็ง ความกล้าหาญในการแสดงความคิดเห็น กล้าที่จะเสนอปัญหา แนวทางแก้ปัญหาในที่ประชุมทั้งในระดับหมู่บ้าน ตำบล เป็นต้น

ดังนั้น กิจกรรมเสริมในการฝึกอบรม ยังมีความจำเป็นอยู่มาก สำหรับการเรียนการสอนที่จำกัดด้วยเวลา กิจกรรมเสริมไม่จำเป็นต้องกระทำในช่วงระยะเวลาฝึกอบรมเท่านั้น กระทำหลังจากการฝึกอบรมเสร็จไปแล้วก็ได้ เพราะการให้ความรู้แก่บุคคลทั่วไป ถ้าจะให้ได้ผลจริง ๆ แล้ว ต้องลงมือปฏิบัติด้วย และนำผลจากการปฏิบัติมาวิเคราะห์หาข้อดีข้อเสียง อีกครั้ง ฉนั้นกิจกรรมเสริมในแต่ละวิชา ในหลักสูตรต่างๆ ควรจัดขึ้น โดยเฉพาะวิชาที่เข้าใจยาก หรือ วิชา..ที่เป็นวิชาการ วิชาด้านกฎระเบียบหรือความรู้ด้านกฎหมาย เป็นต้น